Kerken
Ze hebben er bijna een halve eeuw over gedaan. Al die tijd waren ze op weg om samen één te worden. Anno 2021 is de kogel door de kerk en breekt voor de Gereformeerde en Hervormde gemeenschap in Lutten, Slagharen en Schuinesloot een nieuw tijdperk aan. Samen en onder een nieuwe naam.
Een blik door de raampjes van de kapel in Schuinesloot vertelt dat alles nog in de oude staat is. Dat kan ook niet anders, want nog steeds worden er om de week kerkdiensten gehouden. In de koffieruimte draait de kerkenraadvoorzitter Harjan Winter de verwarming wat hoger op en de geur van koffie verspreidt zich. Over een jaar of wat krijgt deze plek een andere invulling. Tijd voor iets nieuws. Bestemming onbekend.
Compromissen
Dat geldt niet voor de beide kerkgenootschappen. Zij hebben inmiddels, na bijna vijf decennia, een duidelijke stip op de horizon. Dat wat met het jeugdwerk al sinds heugenis een feit was, wilde op een hoger level maar niet lukken. Er werden wel gezamenlijke kerkdiensten gehouden, maar echt helemaal samen opgaan in één kerkgenootschap, lukte maar liefst 48 jaar niet. Waar eerst alles draaide om het geloof, zat het daar volgens de kerkenraadvoorzitter al lang niet meer op vast. ‘Er zijn compromissen gesloten waar het om kleine verschillen ging. Bijvoorbeeld wanneer je mag aanschuiven bij het avondmaal. Daarin hebben beide partijen elkaar vrij snel gevonden.’, weet Harjan. Het financiële plaatje was echter een ander verhaal. ‘Elke keer liep het daarop stuk. Vaak op het allerlaatst. Achteraf gezien was het misschien wel gewoon koudwatervrees.’
Gouden zet
Dat het nu wel is gelukt, vindt Harjan ergens nog steeds ongelofelijk. ‘Eigenlijk waren we er vrij snel uit’, vertelt hij. ‘We hebben dit keer alle kaarten in één keer op tafel gelegd. Zowel onze geloofsovertuigingen als onze financiële situatie. Dit bleek een gouden zet.’ Hij is daar heel blij om. ‘Iedereen was eraan toe. De kosten hadden ons er uiteindelijk toe gedwongen. Zo ver heeft het nu niet hoeven komen. We volgen nu eenmaal de landelijke trend. De daling van het aantal leden zet door. Uiteindelijk is het dan geen haalbare kaart om drie kerken in de benen te houden.’
‘Dat doet zeer. Heel zeer’
De kerkgenootschappen gaan verder onder de naam Protestantse kerk Lutten, Slagharen en Schuinesloot. Twee van de drie kerkgebouwen staan nu te koop. De Kapel in Schuinesloot en de Kruiskerk in Lutten worden samen met de pastorie en de kosterswoning, eveneens in Lutten, van de hand gedaan. ‘Dat doet zeer. Heel zeer’, erkent de kerkenraadvoorzitter. Hij snapt als trouw kerkganger dat daarmee een stukje historie en ook nostalgie verloren gaat. Enkel de herinnering blijft. ‘Een herinnering om te koesteren’, bevestigt de voorzitter. Hij begrijpt het als geen ander. ‘We ontkomen gewoonweg niet aan dit besluit. Het onderhoud van de gebouwen kost te veel geld. De hervormde kerk, De Lantaarn, blijft behouden. Dat is een hele bewuste keuze. In de gereformeerde kerk zit het meeste onderhoud. Bovendien houden we drie elementen in stand: de kerk, de begraafplaats en het mortuarium. Met het geld dat vrijkomt, gaan we de hervormde kerk verbouwen. Daarvoor hebben we een bouwcommissie in het leven geroepen. Hierin worden de wensen van onze leden gebundeld en bekijken we samen de mogelijkheden. We willen dat De Lantaarn straks een plek wordt waar iedereen binnen de nieuwe gemeente zich thuis voelt. Misschien zelfs wel onder een nieuwe naam.’
Verkoop zonder voorbehoud
In totaal zijn er 25 gegadigden, die allemaal hun plannen aan de kerkenraad presenteren. De kerk wordt verkocht zonder voorbehoud. De nieuwe investeerders hoeft zich dus zich niet aan voorwaarden te houden. Toch gaan de gebouwen niet per definitie naar de hoogste bieder. ‘Het geld is niet het allerbelangrijkste. Stel je voor dat de bedragen dicht bij elkaar liggen, maar de laagste bieder wel de buitenkant van bijvoorbeeld De Kapel intact houdt, dan heeft dat de voorkeur. Bovendien vinden we dat het plan van de nieuwe investeerder moet passen in het dorp Schuinesloot of Lutten.’
Met de fusie van de kerken is er volgens de voorzitter nieuwe energie aangeboord. ‘We hebben alles opnieuw onder de loep genomen en we zijn druk bezig om een aantal zaken nieuw leven in te blazen. De wijkteams gaan weer op pad om nieuwe leden binnen te halen, we hebben een extra dominee aangetrokken en we hopen binnen nu en een jaar ook te kunnen starten met de verbouwing van de kerk. Alles verloopt uitermate harmonieus. Er is echt verbinding en dat is heel erg fijn.’
Nieuwe en eigentijdse uitstraling
Totdat de twee andere kerken zijn verkocht, kerkt de gemeente nog om en om in de verschillende gebouwen. ‘We nemen er goed de tijd voor om tot een consensus te komen met de uiteindelijke koper. Het is heel spannend, er komen ongetwijfeld geweldige ideeën op ons af. Tegelijkertijd ligt het bij sommigen ook nog steeds heel gevoelig. Met al die factoren willen we rekening houden. Maar we houden ook ons gezamenlijke doel voor ogen. Een kerk met een hele nieuwe en eigentijdse uitstraling. Een kerk, waar we als gemeenteleden elke zondag met heel veel plezier samen kunnen komen.’
Tekst Ada Kerkdijk / Foto's door Simone van Eerde
